Sunday 14 May 2023

මහන්සි වෙලා ඉගෙන ගෙන කාටද හරිගියේ?

මෙම ලිපිය අධ්‍යාපන අරමුණින් පමණක් පලකරන ලද්දකි. මෙහි තොරතුරු ඇසුරින් ඔබට සිදුවන හානි සදහා ලිපියේ රචකයා විසින් කිසිදු වගකීමක් නොදරන බවට අවධාරණය කරමි. අවධාරයෙන් එය සිහියේ තබා ගන්න. 

මෝහනය අධ්‍යනය යනු යමෙකු නිදා සිටියදී ඉගැන්වීම හෝ උපදෙස් දීම ඇතුළත් වන තාක්‍ෂණයකි. එය නින්දේහි ඉගෙනීම හෝ යටි සිතින් ඉගෙනීම ලෙසද හැඳින්වේ. මෝහනය පිළිබඳ අදහස සියවස් ගණනාවක සිට පැවත එන නමුත් එහි සඵලතාවයට සහාය දැක්වීම සඳහා සීමිත වූ විද්‍යාත්මක සාක්ෂි ප්‍රමාණයක් පමණක් ඇත.

මෝහනය අධ්‍යනය ක්‍රියා කරන ආකාරය:

1. පුද්ගලයා මුලින්ම මෝහන තත්වයකට පත් කරයි. මෙය ලිහිල් කිරීමේ ක්‍රම, ඇස් එක් ඉලක්කයක් වෙත පමණක් යොමු කිරීම වැනි විවිධ ක්‍රම මගින් සිදු කළ හැක.

2. පුද්ගලයා මෝහන තත්වයක සිටින විට, උපදේශකයා තොරතුරු ලබා දීමට පටන් ගනී. තොරතුරු සාමාන්‍යයෙන් ඉදිරිපත් කරනු ලබන්නේ මන්දගාමී, පුනරාවර්තන (නැවත නැවත පැවසීම) සහ සන්සුන් හඬකිනි.

3. එවිට පුද්ගලයා නිදා ගැනීමට ඉඩ දෙනු ලැබේ. පුද්ගලයා නිදා සිටියද, තොරතුරු තවමත් යටි සිත විසින් ගබඩා කරනු ලැබේ.

මෝහනය ක්‍රියා කරන ආකාරය ගැන විවිධ මත කිහිපයක් තිබේ. එක් න්‍යායක් නම් නින්දේදී මොළය නව තොරතුරුවලට වැඩි ප්‍රතිචාරයක් දක්වන බවයි. තවත් න්‍යායක් නම්, යටි සිත නින්දේදී වඩාත් ක්‍රියාශීලී වන අතර, එය තොරතුරු සැකසීමට සහ ගබඩා කිරීමට වඩා හොඳින් සමත් වන බවයි.

නව තොරතුරු ඉගෙන ගැනීම සඳහා මෝහනය ඵලදායී විය හැකි බවට යෝජනා කිරීමට සමහර සාක්ෂි තිබේ. නිදසුනක් වශයෙන්, එක් අධ්‍යයනයකින් හෙළි වූයේ අවදියෙන් සිටියදී භාෂාව ඉගෙන ගත් පුද්ගලයින්ට වඩා නිදා සිටියදී විදේශ භාෂාවක් ඉගෙන ගත් පුද්ගලයින්ට තොරතුරු මතක තබා ගැනීමේ හැකියාව ඇති බවයි.

කෙසේ වෙතත්, මෝහනයේ සඵලතාවය තහවුරු කිරීමට තවත් පර්යේෂණ අවශ්‍ය වේ. මෝහනය සෑම කෙනෙකුටම ඵලදායී නොවන බව ද සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත්ය. සමහර අය අන් අයට වඩා මෝහනයට ගොදුරු විය හැක.

ඔබ මෝහනය අත්හදා බැලීමට කැමති නම්, පළමුව ඔබේ වෛද්‍යවරයා හෝ සුදුසුකම් ලත් මෝහන චිකිත්සකයෙකු සමඟ කතා කිරීම වැදගත් වේ. මෝහනය ඔබට සුදුසු දැයි තීරණය කිරීමට ඔවුන්ට උපකාර කළ හැකි අතර එය ආරක්ෂිතව කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ උපදෙස් ඔබට ලබා දිය හැක.

මෝහනය කිරීමේ ප්‍රතිලාභ :

■ එය ඔබට වඩාත් ඉක්මනින් සහ පහසුවෙන් නව තොරතුරු ඉගෙන ගැනීමට උදවු කළ හැක.

■ එය ඔබගේ මතකය වැඩි දියුණු කිරීමට සහ මතක තබා ගැනීමට ඔබට උපකාර කළ හැක.

■ එය ඔබට භීතිකාවන් සහ වෙනත් භීතීන් ජය ගැනීමට උපකාරී වේ.

■ එය ඔබට සැහැල්ලු කිරීමට සහ ආතතිය අඩු කිරීමට උපකාරී වේ.

■ එය ඔබගේ නින්දේ ගුණාත්මක භාවය වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වේ.

මෝහනය කිරීමේ අවදානම් :

■ එය සෑම කෙනෙකුටම ඵලදායී නොවිය හැක.

■ එය හිසරදය, කරකැවිල්ල සහ ඔක්කාරය වැනි අතුරු ආබාධ ඇති කළ හැක.

■ ඇතැම් රෝගී තත්වයන් ඇති පුද්ගලයින්ට එය අනතුරුදායක විය හැක.

ඔබ මෝහනය උත්සාහ කිරීමට අදහස් කරන්නේ නම්, පළමුව ඔබේ වෛද්‍යවරයා හෝ සුදුසුකම් ලත් මෝහන චිකිත්සකයෙකු සමඟ කතා කිරීම වැදගත් වේ. මෝහනය ඔබට සුදුසුද යන්න තීරණය කිරීමට ඔවුන්ට උපකාර කළ හැකි අතර එය ආරක්ෂිතව කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ උපදෙස් ඔබට ලබා දිය හැක.

මෙම ලිපිය අධ්‍යාපන අරමුණින් පමණක් පලකරන ලද්දකි. මෙහි තොරතුරු ඇසුරින් ඔබට සිදුවන හානි සදහා ලිපියේ රචකයා විසින් කිසිදු වගකීමක් නොදරන බවට අවධාරණය කරමි. අවධාරයෙන් එය සිහියේ තබා ගන්න. 

Monday 8 May 2023

තුන්වන රැල්ල නොහොත් සෙනග පස්සේ යෑම

˜‍The Story of the Third Wave˜‍ යනු 1960 ගණන්වල කැලිෆෝනියාවේ උසස් පාසලක සිදුවූ සත්‍ය කතාවකි. එය රොන් ජෝන්ස් නම් ඉතිහාස ගුරුවරයා විසින් සිදු කරන ලද සමාජ අත්හදා බැලීමක් පිළිබඳ සිත් ඇදගන්නාසුළු කතාවකි.

ජෝන්ස් මහතාට අවශ්‍ය වූයේ ෆැසිස්ට්වාදයේ අන්තරාය, ප්‍රචාරණ සහ මිතුරන්ගේ බලපෑම් මගින් මිනිසුන්ට පහසුවෙන් බලපෑම් කළ හැකි ආකාරය පිළිබඳව තම සිසුන්ට ඉගැන්වීමටය. එබැවින්, ඔහු තම පන්තියේ ”‍තුන්වන රැල්ල”‍ නමින් සමාජ ව්‍යාපාරයක් නිර්මාණය කිරීමට තීරණය කළේය.

මෙම ව්‍යාපාරය සම්පූර්ණයෙන්ම විනය, එකමුතුකම සහ ප්‍රජාව පිළිබඳ පමණක් බව ඔහු සිය සිසුන්ට පැවසීම ආරම්භ කළේය. ඔහු ඔවුන්ට අනුගමනය කළ යුතු දැඩි නීති රීති සහ චර්යාවන් ලබා දුන් අතර ඔවුන්ගේ සාමාජිකත්වය පෙන්වීමට සාමාජිකයින් විශේෂ අත් පටි පැළඳ සිටියේය.

මුලදී, සිසුන් සැක සහිත වූ නමුත්, ඔවුන් ඉක්මනින් මෙම ව්‍යාපාරය ගැන උද්යෝගිමත් විය. ඔවුන් තම කණ්ඩායම ගැන ආඩම්බර වීමට පටන් ගත් අතර ඔවුන් කණ්ඩායමට අයිති හැඟීමක් දැනුනි. ඔවුන් ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ වීමට වෙනත් සිසුන් පවා පොලබවා ගැනීමට පටන් ගත්හ.

කෙසේ වෙතත්, ඉක්මනින්ම මෙම ව්‍යාපාරය නිසි පාලනයෙන් තොර විය. ව්‍යාපාරය වඩ වඩාත් අත්තනෝමතික වූ අතර සමහර සිසුන් තම නීතිරීතිවලට අනුකූල නොවන අයට හිරිහැර කිරීමට සහ බිය ගැන්වීමට පටන් ගත්හ. ඔහු රකුසෙක් නිර්මාණය කර ඇති බව ජෝන්ස් මහතා වටහාගෙන අත්හදා බැලීම අවසන් කිරීමට තීරණය කළේය.

අන්ධ ලෙස අධිකාරිය අනුගමනය කිරීමේ අන්තරායන් සහ විවේචනාත්මක චින්තනයේ වැදගත්කම පිළිබඳ වැදගත් පාඩමක් තුන්වන රැල්ලේ සමාජ පරික්ෂණය අපට උගන්වයි. අප සෑම දෙයක්ම ප්‍රශ්න කළ යුතු අතර ප්‍රචාරණ හෝ මිතුරන්ගේ බලපෑම්වලට බලපෑම් කිරීමට ඉඩ නොදිය යුතු බව එය අපට පෙන්වා දෙයි. අප සෑම විටම අපගේ ක්‍රියාවන්හි ප්‍රතිවිපාක ගැන දැනුවත් විය යුතු අතර අප අප ගැනම සිතිය යුතුය.

තුන්වන රැල්ලේ කතාව අන්ධ ලෙස අධිකාරිය අනුගමනය කිරීමේ අන්තරායන් සහ කණ්ඩායම් චින්තනයේ බලය ඉස්මතු කරයි. පන්ති කාමරයේ අත්හදා බැලීමක් වැනි හානිකර නොවන බවක් පෙනෙන අවස්ථාවන්හිදී පවා, අධිකාරී තනතුරුවල සිටින අය විසින් මිනිසුන්ට පහසුවෙන් බලපෑම් කළ හැකි සහ හැසිරවිය හැකි ආකාරය එය පෙන්වයි.

තුන්වන රැල්ල සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, සිසුන් මෙම ව්‍යාපාරය ගැන මුලින් සැක පහළ කළ නමුත් ඔවුන් වැඩි වැඩියෙන් සම්බන්ධ වූ විට, ඔවුන් කණ්ඩායමේ නීති සහ අපේක්ෂාවන්ට අනුකූල වීමට පටන් ගත්හ. ව්‍යාපාරයට අයත් නොවන අයට වඩා උසස් බවක් පවා ඔවුන්ට දැනෙන්නට පටන් ගත් අතර එය අවසානයේ හිරිහැර කිරීම් සහ බිය ගැන්වීම්වලට තුඩු දුන්නේය.

මෙය කණ්ඩායම් චින්තනයේ සම්භාව්‍ය උදාහරණයකි, එහිදී කණ්ඩායමක් තුළ සිටින පුද්ගලයින් විවේචනාත්මක චින්තනය සහ ස්වාධීන විනිශ්චයට වඩා අනුකූලතාවයට සහ සම්මුතියට ප්‍රමුඛත්වය දෙයි. එය තුන්වන රැල්ල අත්හදා බැලීමේදී සිදු වූවාක් මෙන් අතාර්කික තීරණ ගැනීමට සහ භයානක ප්‍රතිඵලවලට පවා තුඩු දිය හැකිය.

තවද, විවේචනාත්මක චින්තනයේ සහ අධිකාරිත්වය ප්‍රශ්න කිරීමේ වැදගත්කම ද කතාවෙන් ඉස්මතු කරයි. අපට ප්‍රකාශ කරන දේ ප්‍රශ්න කිරීම, අපට ලැබෙන තොරතුරු විශ්ලේෂණය කිරීම සහ දැනුවත් තීරණ ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. අපගේ ක්‍රියාවන්ගේ ප්‍රතිවිපාක ගැන නොසිතා කිසි විටෙක අන්ධ ලෙස යමෙකු පසුපස නොයා යුතුය.

සමස්තයක් වශයෙන් ගත් කල, තුන්වන රැල්ල පිළිබඳ කතාව අනතුරු ඇඟවීමේ කතාවක් ලෙස සේවය කරයි, කණ්ඩායම් චින්තනයේ අන්තරායන්ට එරෙහිව සුපරීක්ෂාකාරී විය යුතු අතර අපගේ ජීවිතයේ සෑම අංශයකම විවේචනාත්මක චින්තනයේ සහ ස්වාධීන විනිශ්චයක අවශ්‍යතාවය ගැන අපට මතක් කර දෙයි.

මුට්ටි අල්ලන්නැතුව ගොඩයන හැටි

ඔබේ වෘත්තීය ජීවිතය ඉහළ නැංවීමට උපදෙස් 5ක් ඔබේ වෘත්තිය ඉදිරියට ගෙන යාමට සහ ඔබේ වෘත්තීය අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීමට ඔබට අවශ්‍යද? එසේ නම්, ඔබ රැක...